Պարապմունք 15

1. O կետը AL հատվածը բաժանում է երկու հավասար մասերի: Գտնել  հատվածի միջնակետի նկատմամբ համաչափ կետեր: 

A,L, 

B,K, 

C,J, 

D,I, 

E,H, 

F,G, 

2. Տրված է AL հատվածը: Գտնել D կետի նկատմամբ համաչափ կետերը: 

C-E, B-F, A-G 

3. Ո՞ր կետն է C կետին համաչափ՝ (0;−4) կետի նկատմամբ: 

C,H, 

4. Գտնել Оx առանցքի նկատմամբ B կետին համաչափ կետը: 

B,A 

5․ Նշել այն պատկերները, որոնք ունեն համաչափության կենտրոն: 

  • Իննանկյուն 
  • Սեղան 
  • Քառակուսի 
  • Ուղղանկյուն 

6․ Նշել այն պատկերները, որոնք ունեն համաչափության առանցք:  

  • Շրջան 
  • Քառանկյուն 
  • Եռանկյուն 
  • Շեղանկյուն 

Լաբ․աշխատանք հավասարաչափ արագացող շարժման ուսումնասիրում։

Աշխատանքի նպատակը․

1․Համոզվել,որ ուսումնասիրվող շարժումը հավասարաչափ արագացող է։

2․Կարողանալ ճանապարհի և ժամանակի օգնությամբ որոշել թեք ճոռով շարժվող գնդիկի շարժման արագացումը ։

3․Հաշվելով շարժման ճանապարհը և արագացումը կարողանալ հաշվել ժամանակը։

Աշխատանքը կատարելու համար պետք է իմանա։

1․Հավասարաչափ շարժման հիմնական բանաձևերը․

V=at S=at2 /2 ՝ այս բանաձևից a= 2S/t2

Արագացման սահմանումը, միավորը։

Արագացման սահմանումը․

Այն ֆիզիկական մեծությունը որը հավասար է մարմնի շարժման արագության փոփոխության և ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, որի ընթացքում կատարվել է այդ փոփոխությունը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում։

Արագացում ը սովորաբար նշանակում ենք a-ով, այն լատիներեն <<աքսելերատիո>> որը թարկմանաբար նշանակում է արագացում։ Բանաձևը կլինի` a=V/t:

Արագացման միավորը այնպիսի հավասարաչափ արագացող շարժման արագացումն է, երբ, այդ շարժման յուրաքանչյուր 1 վարկյանում փոփոխվում է 1մ/վ։ Այդ միավորը նշանակում են՝ 1մ/վ2։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․մետաղե ճոռ․պողպատե գնդիկ,վայրկենաչափ․մոտաղյա բաժակ,չափաժապավեն,ամրակալան։

Փորձի ընթացքը․

Ամրակալանին ամրացրեցի ճոռը,որոշակի անկյան տակ։Ճոռի հիմքին տեղավորեցի մետաղյա բաժակը։Չափեցի ճոռի երկարությունը։Դա կլինի այն ճանապարհը(S),որը կանցնի գնդիկը փորձի ժամանակ։Բաց թողեցի գնդիկը և միաժամանակ աշխատեցրեցի վայրկենաչափը։Երբ գնդիկը բախվեց արգելակին կանգնեցրեցի վայկենաչափը և գրանցեցի շարժման ժամանակը՝կլորացնելով վայրկյանի տասնորդական մասով։Փորձը կրկնեցի երեք անգամ և հաշվեցի չափված ժամանակների միջին արժեքը՝t=(t1+t2+t3)/3:Հաշված ժամանակը ընդունեցի որպես գնդիկի շարժման ժամանակ։Վերևի բանաձևով հաշվեցի արագացումը՝ a= 2S/t2

Նույն փորձը ,նույն կերպ կրկնեցի S-ի համար ընտրելով երկու ուրիշ չափեր։

Բանաձևեր t=t1+t2+t3/3, a= 2S/t2:

Փորձ I

S=1.1մ t=(t1+t2+t3)/3=(1.3վ+1.5վ+1.6վ)/3=1.5վ

t1=1.3վ a=2S/t2=2×1.1մ/1.52վ2=2.2մ/2.3վ2=0․9մ/վ2

t2=1.5վ

t3=1.6վ


a-?

Փորձ II

S=56 սմ=0,6

t1=0,9 վ

t2=1 վ

t3=0,9 վ


t=(t1+t2+t3)/3=0,9+1+0,9/3=0,9 վ

a=2S/t2=2 x 0,6/1,8=0,6 մ/վ2

Փորձ III

S=28 սմ=0,3 մ

t1=0,6 վ

t2=0,7 վ

t3=0,7 վ


t=(t1+t2+t3)/3=0,6+0,7+0,7/3=0,6 վ

a=2S/t2=2 x 0,3/1,2=0,5 մ/վ2

Կատարածս փորձերից արեցի վերջնական եզրակացություն,գնդիկի շարժումը թեք ճոռով հավասարաչափ արագացող է, քանի որ երեք դեպքերում էլ ստացել ենք մոտավորապես 1մ/վ։