Պարապմունք 32

1․ Ո՞ր  շրջանագիծն  է  կոչվում  բազմանկյանը  արտագծյալ:

Եթե բազմանկյան բոլոր գագաթները գտնվում են շրջանագծի վրա, ապա շրջանագիծը կոչվում է այդ բազմանկյան արտագծյալ շրջանագիծ:    

2․Քանի՞  շրջանագիծ  կարելի  է  արտագծել  տրված  եռանկյանը:

1 շրջանգիծ

3․ Հնարավո՞ր  է  արդյոք  ցանկացած  քառանկյան  արտագծել  շրջանագիծ: 

Ոչ

4․ Ի՞նչ  հատկություն  ունի  շրջանագծին  ներգծված  քառանկյունը:

Ցանկացած ներգծյալ քառանկյան հանդիպակաց անկյունների գումարը 1800 է:

5․Սեղանին արտագծված է շրջանագիծ: Հաշվիր սեղանի մյուս անկյունները, եթե անկյուններից մեկը՝ F=10° է:

trapece rinkibezmb.JPG

F=10˚

E=180-10=170˚

G=10˚

H=180-10=170˚

6․ Գտնել B և D անկյունները։

B=180-85=95˚

D=180-117=63˚

7․ O կենտրոնով շրջանագծին ներգծված է ZXY եռանկյունն այնպես, որ ZX-ը  տրամագիծ է։ ZY աղեղի աստիճանային չափը հավասար է 1040 -ի։ Գտնել ZXY եռանկյան անկյունները։

Y=90˚

Z=38˚

ZXY=90-38=52˚

8․ Օգտվելով գծագրից, գտնել ∠ B-ը։

A=46˚

C=90˚

B=180-136=44˚

9․ Գտնել ∠ R-ը և ∠B-ն։

R=180-74=106˚

B=180-92=88˚

10․ ABC եռանկյանը արտագծված է շրջանագիծ։ Գտնել այդ շրջանագծի շառավիղը, եթե AC=24 սմ, ∠A=600, ∠B=300:

Շառավիղը հավասար է 12սմ

11. Արդյոք կարելի՞ է տրված ABCD քառանկյանը արտագծել շրջանագիծ, եթե
ա)∠A=640, ∠ B=950, ∠C=1060

Ոչ չի կարող
բ) ∠A=720, ∠B=690, ∠D=1110

Այո կարող է
գ) ∠A=900, ∠C=900, ∠D=800:

Այո կարող է

Էներգիա. կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաներ

Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս II  >>-ից էջ3 -ից մինչև էջ8 -ի տարբերակները։

Տարբերակ 1

I.Այն էներգիան, որով մարմինը օժտված է իր շարժման հետևանքով
անվանվում է կինետիկ էներգիա։ Պատ.`1

II. 1) Սեղմված զսպանակի էներգիան պոտենցիալ էներգիայի օրինակ է։ Պատ.`2

III. Գիրքը դրված է սեղանին։ Հատակի նկատմամբ այն օժտված է պոտենցիալ
էներգիայով։ Պատ.`2

IV. Բրատսկի ՀԷԿ – ում 100մ բարձրության վրա գտնվող ամբարտակի ջուրը ոժտված է պոտենցիալ էներգիաով առաջ և նրանից հետո ջրի
մակարդակների տարբերությունը 100մ է։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված
ամբարտակում գտնվող ջուրը . Պատ.`2

V. Օգտվելով նախորդ խնդրի պայմաններից՝ հաշվեք ի՞նչ էներգիայով է
օժտված ամբարտակում ջրի մակերևույթին մոտ գտնվող
յուրաքանչյուր խորանարդ մետր ջուրը . Պատ.`4

  1. 430կՋ 2. 1 250 կՋ 3. 37 500 կՋ 4. 980 կՋ 5. 2 500

VI. Ընտրեք հարցի առավել ճշգրիտ պատասխանը։
Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ընկնող մարմինը . Պատ.`3
1. պոտենցիալ 2. կինետիկ 3. պոտենցիալ և կինետիկ.

4. ընկնող մարմինը կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաներ չունի

VII. Ընտրեք հարցի առավել ճշգրիտ պատասխանը։
Ինչի՞ց է կախված մարմնի կինետիկ էներգիան . Պատ.`3

Երկրի մակերևույթից մարմնի ունեցած բարձրությունից

Երկրի մակերևույթից մարմնի ունեցած բարձրությունից և
զանգվածից

մարմնի զանգվածից և նրա շարժման արագությունից

մարմնի շարժման արագությունից

VIII. Միատեսակ չափսերով կապարե և փայտե գնդերը գետնին ընկնելու
պահին ունեին նույն արագությունները։ Այդ պահին նրանք օժտվա՞ծ
էին արդյոք նույն էներգիաներով. Պատ.`1

ավելի մեծ էներգիա ուներ կապարե գունդը

ավելի մեծ էներգիա ուներ փայտե գունդը

գնդերը ունեին նույն էներգիաները, քանի որ նրանց
արագությունները հավասար են

երկու գնդերն էլ ընկնելու պահին էներգիա չունեն, քանի որ երկուսն
էլ այդ պահին գտնվում են Երկրի մակերևույթի վրա

IX. Հավասար զանգվածներով Ա և Բ չորսուները դրված են տարբեր
բարձրություններ ունեցող թեք հարթությունների վրա (Նկ. 1)։ Նու՞յնն են
արդյոք թեք հարթությունների հիմքերի նկատմամբ չորսուների ունեցած
էներգիաները. Պատ.`4

Ա չորսուի էներգիան ավելի մեծ է, քան Բ չորսուի էներգիան

Բ չորսուի էներգիան ավելի մեծ է, քան Ա չորսուի էներգիան

հավասար են

չորսուները չունեն էներգիա, քանի որ գտնվում են դադարի վիճակում

X. Մարմնի անկման ժամանակ պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է կինետիկ։ Պատ.`2

Տարբերակ 2

I. Այն էներգիան, որը որոշվում է փոխազդող մարմիմմերի կամ միևնույն
մարմնի մասերի փոխադարձ դիրքով, կոչվում է պոտենցիալ էներգիա : Պատ.`2

II. Ճանապարհով շարժվող ավտոմեքենան իր շարժման հետևանքով
օժտված է կինետիկ էներգիայով : Պատ.`1

III. Քամուց թեքված ծառի ճյուղը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։Պատ.`2

IV. Ի՞նչ միավորներով են չափում էներգիան. Պատ.`2

Ջ,կՋ

V. 250 կգ զանգված ունեցող ցցահար մուրճը ցցի նկատմամբ
բարձրացված է 5 մ բարձրության վրա։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված
ցցահար մուրճը ցցի նկատմամբ. Պատ.`2

VI. Հաշվեք ցցահար մուրճի էներգիան ցցի նկատմամբ. Պատ.`2

VII. ) Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ցցահար մուրճը անկման ժամանակ.Պատ.՝ 3

VIII. Կապարե և փայտե՛ նույն չափսեր ունեցող երկու գնդեր
բարձրացված են նույն բարձրության վրա։ Արդյո՞ք նրանք ունեն նայն
էներգիաները.Պատ.`1

ավելի մեծ էներգիայով օժտված է կապարե գունդը, քանի որ նրա
զանգվածը մեծ է

IX. (2) Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանի համարը։
Ա և Բ հավասար զանգվածներով ինքնաթիռները թռչում են նույն
արագությամբ, բայց Ա ֊ ն ավելի մեծ բարձրության վրա, քան Բ– ն։
Հավասա՞ր են արդյոք ինքնաթիռների կինետիկ էներգիաները. Պատ.`3

ինքնաթիռների կինետիկ էներգիաները հավասար,քանի որ նրանք
ունեն նույն զանգվածը և նույն արագությունները

X. Ո՞ր համարով են նշված բերված
նախադասության մեջ բաց թողնված բառերը՝
ճիշտ հաջորդականությամբ։
Նկար 2 – ում պատկերված սայլակը բեռի
անկման ժամանակ շարժվում է։ Այդ սարքում
բեռի պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է սայլակի
կինետիկ էներգիայի։ Պատ.`1

Տարբերակ 3

I. Ի՞նչ տեսակի էներգիայով է օժտված ձգված կամ սեղմված զսպանակը. Պատ.`2
Պոտենցիալ

II. Ընկնող քարը գետնին հարվածելու պահին օժտված է կինետիկ էներգիայով։ Պատ՝․ 1

III. Լարված ժամացույցի զսպանակը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։ Պատ.`2

IV. Վոլգա-Դոն ջրանցքի ամենաբարձր տեղամասում ջրի մակերևույթը 44մ-ով բարձր է Դոն գետի մակարդակից։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ջուրը ջրանցքում՝ գետի ջրի մակարդակի նկատմամբ․

Ջրանցքում ջուրը՝ գետի ջրի մակարդակի նկատմամբ օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

V. Հաշվեք այն էներգիան, որով օժտված է նախորդ խնդրում նշված բարձրության վրա գտնվող 1մ3 ծավալով ջուրը․

Պատ՝․ 1 /=431 կՋ/

VI. Երկրի նկատմամբ ի՞նչ տեսակի էներգիայով է օժտված թռչող ինքնաթիռը։ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Թռչող ինքնաթիռը Երկրի նկատմամբ օժտված է պոտենցիալ և կինետիկ էներգիաներով։

VII. Ինչի՞ց է կախված Երկրի մակերևույթի նկատմամբ բարձրացված մարմնի պոտենցիալ էներգիան․ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Երկրի մակերևույթի նկատմամբ բարձրացված մարմնի պոտենցիալ էներգիան կախված է մարմնի՝ Երկրի մակերևույթից ունեցած բարձրության և զանգվածից։

VIII. Ի՞նչ պայմանների դեպքում երկու միևնույն զանգվածով մարմինները կարող են ունենալ հավասար կինետիկ էներգիաներ․

Երկու միևնույն զանգվածով մարմինները կարող են ունենալ հավասար կինետիկ էներգիաներ, եթե շարժման արագությունները հավասար են։

IX. Երկրի մակերևույթի նկատմամբ նու՞յն պոտենցիալ էներգիայով են օժտված մարմինները․ Պատ՝․ 2

Երբ քամու ազդեցությամբ ծառի ճյուղը կորանում է, օդի կինետիկ էներգիան փոխակերպվում է ճյուղի պոտենցիալ էներգիայի։ Պատ՝․ 2

Տարբերակ 4

I. Օդի ո՞ր էներգիան է օգտագործվում հողմաէլեկտրակայաններում․

Հողմաէլեկտրակայաններում օգտագործվում է օդի կինետիկ էներգիան։ Պատ՝․ 1

II. Բալոնում սեղմված գազը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։ Պատ՝․ 2 

III. Ո՞ր էներգիայի հաշվին են շարժվում ձեռքի մեխանիկական ժամացույցի սլաքները․

Ձեռքի մեխանիկական ժամացույցի սլաքները շարժվում են զսպանակի պոտենցիալ էներգիայի հաշվին

IV. 2500 կգ զանգվածով մուրճը բարձացված է 1,5 մ բարձրության վրա։ Ի”նչ տեսակի էներգիայով է օժտված բարձրացված մուրճը․

Մուրճը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով

Պատ՝․ 2 

V. Օգտվելով նախորդ խնդրի պայմաններից՝ հաշվեք բարձրացված մուրճը էներգիան Պատ՝․ 3

VI. Ընկնելու ժամանակ մուրճը ի՞նչ էներգիայով է օժտված։ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Ընկնելու ժամանակ մուրճը օժտված է կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաներով։ Պատ՝․ 3

VII. Փոխվու՞մ է արդյոք մարմնի էներգիան, երբ այն կատարում է աշխատանք․

Մարմնի էներգիան նվազում է, երբ այն կատարում է աշխատանք։ Պատ՝․ 3

VIII. Ի՞նչ պայմանի դեպքում նույն արագությամբ շարժվող երկու մարմիններ կունենան հավասար կինետիկ էներգիաներ․

Նույն արագությամբ շարժվող երկու մարմինները կունենան հավասար կինետիկ էներգիաներ, եթե մարմինների զանգվածները հավասար են։ Պատ՝․ 2

IX. Հավասա՞ր են արդյոք միանման աղյուսների՝ Երկրի նկատմամբ ունեցած պոտենցիալ էներգիաները․ Պատ՝․ 2 

X. Երբ սահնակը սահում է սարից, ապա պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է կինետիկ էներգիայի․ Պատ՝․ 1

Թթվածնի ֆիզիկական հատկությունները, ստացումը:Փետրվարի 10-14.

15.9994

Թթվածինը սովորական պայմաններում անգույն, անհոտ, անհամ գազ է:

Ջրում քիչ է լուծվում, սովորական պայմաններում մեկ լիտր ջրում 30 մլ թթվածին է լուծվում ( 100 ծավալ ջրում՝ 3 ծավալ թթվածին): Ջերմաստիճանը իջեցնելիս լուծելիությունը մեծանում է: Օրինակ՝ 100 ծավալ սառցաջրում (0°C) 5 ծավալ թթվածին է լուծվում:

Թթվածնի խտությունը 0°C-ում և 101 կՊա ճնշման պայմաններում 1,43 գ/լ է, օդից ծանր է 1,11 անգամ: Թթվածինը  եռում է −183°C-ում, իսկ պնդանում է  −219°C-ում՝ առաջացնելով բաց երկնագույն բյուրեղներ:

Թթվածնի ստացումը

Առաջին անգամ թթվածին  ստացել են սնդիկի օքսիդի (HgO) քայքայումից:

2HgO=t°2Hg+O2

th (4).jpg

                       Սնդիկի օքսիդ

Արդյունաբերության մեջ թթվածին ստանում են՝

1. Հեղուկ օդից

2. Ջրի էլեկտրոլիզից

2H2Օ=2H2+O2

Լաբորատորիայում հնարավոր է ստանալ թթվածին՝ այդ տարրը պարունակող բարդ նյութերը քայքայելով:

1. Կալիումի պերմանգանատի քայքայումից՝

2KMnO4=t°K2MnO2+MnO4+O2

2.Կալիումի քլորատի քայքայումից՝

2KClO3=t°,MnO2 2KCl+3O2

3. Ջրածնի պերօքսիդի քայքայումից՝

2H2O2=2H2O+O2

4. Կալիումի նիտրատի քայքայումից՝

2KNO3=t°2KNO2+O2

Անջատվող թթվածինը հայտնաբերում են առկայծող մարխով՝ այն թթվածնով փորձանոթի մեջ մտցնելիս բռնկվում է: