10 առաջադրանք (դաս 10)

1) OE Ճառագայթը AOB անկյունը տրոհում է երկու անկյան: Գտեք <AOB-ն, եթե <AOE=560, <EOB=123034’։

2) Ուղղանկյունաձև այգու հողամասի երկարությունը  5մ է, իսկ լայնությունը`  6մ: Գտեք այդ հողամասի պարագիծը:

6) Ուղղանկյունաձև այգու հողամասի երկարությունը  6մ է, իսկ լայնությունը`  7մ: Գտեք այդ հողամասի պարագիծը:

7)  OE Ճառագայթը AOB անկյունը տրոհում է երկու անկյան: Գտեք <AOB-ն, եթե <AOE=560, <EOB=1203’

8) Քառակուսաձև այգու հողամասի երկարությունը  6մ է: Գտեք այդ հողամասի պարագիծը:

9)  OE Ճառագայթը AOB անկյունը տրոհում է երկու անկյան: Գտեք <AOB-ն, եթե <AOE=210, <EOB=123031’

10)  OE Ճառագայթը AOB անկյունը տրոհում է երկու անկյան: Գտեք <AOB-ն, եթե <AOE=500, <EOB=12034’

Մի պատմություն 3 շների մասին

Ժամանակին մի գեղատեսիլ փոքրիկ քաղաքում կար շների սիրահարների սերտ համայնք: Յուրաքանչյուր բնակիչ ուներ մորթե ուղեկցորդ, ով ուրախություն և ջերմություն էր բերում նրանց կյանքում: Նրանց մեջ կային երեք արտասովոր շներ՝ Մաքսը, Բելլան և Ռոկին։

Մաքսը հավատարիմ Գոլդեն Ռետրիվեր էր, ում սրտով այնքան մեծ էր հյուրասիրության ախորժակը: Նա պատկանում էր պարոն Ջոնսոնին՝ քաղաքի թոշակառու փոստատարին։ Ամեն առավոտ Մաքսը ուղեկցում էր պարոն Ջոնսոնին իր կարճատև զբոսանքներին՝ փոստի պայուսակը բերանին տանելով։ Հարևանները սիրում էին իրենց նամակները ստանալ Մաքսից, ով նրանց միշտ դիմավորում էր պոչը շարժելով։

Բելլան՝ նրբագեղ Բորդեր Քոլին, տեղի դպրոցի ուսուցչուհու՝ Սառայի հպարտությունն ու ուրախությունն էր: Բելլան բարդ հնարքներ հասկանալու ուշագրավ տաղանդ ուներ և նույնիսկ օգնեց Սառային սովորեցնել իր ուսանողներին համբերության և հաղորդակցության մասին: Երեխաները պաշտում էին Բելլային, և նա դարձավ դասի պատվավոր անդամ՝ մաթեմատիկայի և քերականության կողքին կյանքի արժեքավոր դասեր տալով:

Ռոկին չարաճճի դահշունդ էր, որը պատկանում էր քաղաքի հացթուխ տիկին Փաթերսոնին։ Ռոքին անհագ հետաքրքրասիրություն և սեր ուներ հացաբուլկեղենի նկատմամբ։ Նա հայտնի էր հացաբուլկեղենում իր փախուստներով՝ գողանալով թխվածքաբլիթներ և կեքսներ, երբ հնարավորություն ուներ: Չնայած նրա չարաճճիությանը, քաղաքը չէր կարող չժպտալ Ռոկիի չարաճճիությունների վրա:

Մի արևոտ օր քաղաքը բախվեց ճգնաժամի, երբ հզոր փոթորիկը սպառնում էր հեղեղել նրանց փողոցները։ Երբ անձրևը թափվեց, քաղաքաբնակները հավաքվեցին ավազի պարկերով պատնեշներ կառուցելու և իրենց տները փրկելու համար: Բայց ծանր պայուսակները արագ տեղափոխելու միջոց էր պետք։

Այդ ժամանակ Մաքսը, Բելլան և Ռոքին բարձրացան ափսեի մոտ: Մաքսի ուժեղ կազմվածքն օգնեց նրան ավազի պարկեր կրել, մինչդեռ Բելլայի ճարպկությունը թույլ էր տալիս նրան անցնել նեղ տարածքներով: Ռոքին իր փոքր հասակով կատարյալ էր ավազի պարկերը դժվար հասանելի վայրերում բաժանելու համար։

Երեք շները օրեր շարունակ անխոնջ օգնում էին իրենց տերերին և հարևաններին՝ անսասան վճռականությամբ ավազով պարկեր հասցնելով։ Նրանց թիմային աշխատանքն ու նվիրվածությունը ոգեշնչեցին ողջ քաղաքին ավելի քրտնաջան աշխատել և երբեք չհանձնվել:

Ի վերջո, փոթորիկը հանդարտվեց, և քաղաքը փրկվեց ջրհեղեղից՝ շնորհիվ Մաքսի, Բելլայի, Ռոքիի և նրանց սիրող տերերի հերոսական ջանքերի։ Շները դարձան տեղի հերոսներ, որոնք մեծ շքերթով և հուշատախտակով նշեցին քաղաքի հրապարակում:

Այդ օրվանից կապը քաղաքաբնակների և նրանց մորթե ընկերների միջև էլ ավելի ուժեղացավ: Մաքսը, Բելլան և Ռոքին շարունակում էին քաղաքը լցնել ուրախությամբ՝ բոլորին սովորեցնելով հավատարմության, խելացիության և կյանքի գոբելենում մի փոքր չարաճճիության կարևորությունը:

Եվ այսպես, այդ հմայիչ փոքրիկ քաղաքում Մաքսի, Բելլայի և Ռոքիի պատմությունը դարձավ լեգենդար հեքիաթ քաջության, միասնության և անհավատալի սիրո մասին, որը շները բերում են մեր կյանք:

Ուղղահայաց ուղիղներ (դաս 8)

AB և MN երկու հատվող ուղիղները առաջացնում են չորս անկյուններ՝ AOM, MOB, BON և NOA։ Բոլոր այդ անկյուններն ունեն ընդհանուր O գագաթ։ Եթե այդ անկյուններից մեկը ուղիղ է, ապա մյուս անկյունները ևս ուղիղ են։

Իրոք, եթե AOM անկյունն ուղիղ է, ապա նա կազմում է MON փռված անկյան կեսը և AOB փռված անկյան կեսը։ Ուրեմն, NOA և MOB անկյունները ևս ուղիղ են։ Քանի որ NOA անկյունն ուղիղ է, ապա նա հավասար է AOB փռված անկյան կեսին։ Ուրեմն, NOB անկյունը նույնպես ուղիղ է։ Երկու ուղիղներ, որոնք հատվելիս առաջացնում են ուղիղ անկյուններ, անվանում են ուղղահայաց ուղիղներ։ Գրում են.

AB⊥MN

Այս գրառումը կարդում են՝ “AB ուղիղն ուղղահայաց է MN ուղղին”։ Եթե AB⊥MN, ապա և MN⊥AB։

Ուղղահայաց ուղիղները կառուցելու համար օգտագործում են գծագրական եռանկյուն կամ անկյունաչափ։

Ուղղահայաց ուղիղների վրա գտնվող հատվածները անվանում են ուղղահայաց հատվածներ։

Առաջադրանքներ

1) Գտեք կից անկյունների կիսորդներով կազմած անկյունը

2) K, L, M երեք կետերը գտնվում են մի ուղղի վրա: KL=6սմ, LM=10սմ: Որքան կարող է լինել KM հեռավորությունը: Կատարեք գծագիր յուրաքանչյուր հնարավոր դեպքի համար: 16

3) Գտեք կից անկյունները, եթե նրանց տարբերությունը 350 է:

4) a ուղիղը A անկյան կողմերը հատում է P և Q կետերում: Կարո՞ղ են, արդյոք, երկու՝ AP և AQ ուղիղներն էլ լինել a ուղղին ուղղահայաց:

Ոչ

5) Նկարում <AOB=500, <FOE=700: Գտեք AOC, BOD, COE և COD անկյունները:
<AOC=500+700=1200
<BOD=1800-500=1300
<COE=1300-700+500=1100
<COD=1300-700=600

6)Ըստ նկարի՝ գտեք 1, 2, 3, 4 անկյունները, եթե՝

ա) <2+<4=2200,
<2=220:2=1100
<4=1100
1100+1100=2200

բ) 3(<1+<3)=<2+<4,
3(700+700)=1100+1100
???

գ) <2-<1=300:
1100-700=300

7)O կետից տարված են OA, OB և OC ճառագայթները, ընդ որում՝ OB⊥OA:AOB և BOC անկյունների կիսորդներով կազմված անկյունը 750 է: Գտեք BOC և AOC անկյունները:

75o-45o=30o
BOC=30o+30o=60o
AOC=90o+60o=5150o

Բնական ռեսուրսների տեղաբաշխումը

Դասի հղումը

Ուրվագծային քարտզի վրա պատկերել վառելիքային ռեսուրսներով հարուստ երկրները:

Նախագծի նպատակն է սովորողների մետ քարտեզով աշխատելու հմտությունների զարգացումը, ռեսուրսներով հարուստ տարածաշրջանների ու երկրների մասին տեղության քարտեզագրումը, աշխարհի քաղաքական քարտեզի հետ ծանոթացումը: 

Նախագծի ընթացքը-սովորողները ուրվագծային քարտեզի միջոցով, օգտագործելով պայմանական նշանները պատկերում են համպատասխան տեղեկությունը, այդ ընթացքում ծանոթանալով և վառելիքային ռեսուրսներով հարուստ երկներին և տարբույն քարտեզներ ուսումնասիրոլով ծանոթանում աշխարհի տարբեր երկների դիրքին ր ուրվագծին:

Նախագծի արդյունքը- սովորողները կազմում են սեփական քարտեզներ, ձեռք են բերում քարտեզագրական հմտություններ՝ մասնավորապես գունային արտահայտման հնարավորությունը, սովորում են քարտեզ ընթերցել: 

Ֆիզիկայի տնային արայադրանք

I. նկարում չապագլանով կարելի է Պատ․՝ 100մլ

Չապից սարքի սանդղակի ամենա մեծ արժեքը կոչվում է սարքի չափման

II. Չափի սանդղակի որոշելու համար անրաժեշտ է գտնել սանդղակի մոտական այն երկու գծիկները, որոնց կողքին մեծության թվային արժեքները թված, այն ու հետև մեծ արժեքիծ հանումենք փոքրը թիցը ստացված

մեծ թիվը նշանակենք`-a

փոքր թիվը՝-b

բաժանումների թիվը-n

October 9-13

AFTER SCHOOL

We have spoken about what pupils do at school, at lessons and during breaks. But boys and girls don’t spend the whole day at school. This talk will be about what they do when school is over and they are free. Not everybody goes home after the last lesson. Many boys and girls – the most active members of the class and school – stay at school for so me time for social activities. They organize parties, conferences, and games meetings. The school library is open at this time for pupils who come to choose a new book or read an interesting magazine. There are different after-school clubs at school; each member of an after-school club goes there to do something which interests him. Sports sections are also very popular. Their members play games and go in for gymnastics. You can see boys and girls from all classes either in the gymnasium or on the sport-ground. As you know, schoolchildren have to study after school, too. They have homework to do. When do you think it is better to begin doing homework? As doctors and teachers say, the best time is after dinner and an hour’s walk. If you have no rest, it’ll be difficult to prepare your lessons. Work about the house is a good rest from studying, too. The English people say, “A change of work is as good as a rest”. So it is useful to go to the shops and buy something. But if you meet a friend in the street, don’t talk too much because you’ll have too little time for your lessons.

Questions:

1. What do you like to do after school? to be honest idk.


2. Can you do what you like or there are things you must do? Yes, it’s a go to home and do homework.

3. Does your school have playing fields? Yes, football field and Horizontal bars.

4. What is your favorite kind of sport? Football(soccer)

5. What out-of-school activities are you fond of? sport, run, Spend time with Family/Friends.

The Bone in Throat

THIS SHORT STORY THE BONE IN THROAT IS QUITE INTERESTING TO ALL THE PEOPLE. ENJOY READING THIS STORY. from me (Ty)

Once upon a time, there was a lazy wolf living in a jungle. Near his house was a pond. Many animals came to the pond to drink water. The wolf was always in search of food.

One day, he was sitting near the pond hoping to get something to eat. When suddenly he spotted a dead bull. “Aha! What a luck! Now I can eat all I want,” he thought and his mouth strated watering.

He began to eat the bull. A thought struck him, “if another beast comes this way he will ask for a share. I had better eat fast.” ‘Grub! Grub! Grub! Grub1’ he chewed, faster and faster.

In his haste, a piece of bone got stuck in his throat. “Ohh! Errk!” cried the wolf. He tried to bring it out of his mouth. He tried to cough it out but in vain. Next, he tried to swallow it down but he failed.

“Ooh, the bone in throat hurts. What shall I do now?” thought the wolf. Suddenly he remembered that a crane lived on the nearby riverbank.

The wolf went to the crane and pleaded, “My dear Crane! I have got a bone stuck in my throat. I will give you a present, if you pull it out of my throat with your long beak.”

The crane took pity on the wolf. He asked the wolf to look up with his mouth open. The crane then put its head into the wolf’s mouth and pulled out the bone.

“Oh! What a relief!” the wolf sighed.

“Now where is my present?” asked the crane.

“What -present?” the wolf replied, pretending not aware of its promise.

“You said that you would give me a present if I remove the bone from your throat,” said the crane humbly.

“Hah! Is it not a present that you put your head into my mouth and got out alive? I could have easily crushed your head while your beak was inside my mouth,” said the ungrateful wolf and went away.

The crane felt helpless and decided not to help any ungrateful creature in the future.

Բորբոսասնկեր

Սնկերի բազմազանությունը և դերը բնության մեջ ու մարդու կյանքում

Սնկերի թագավորության հաջորդ ներկայացուցիչները ստորակարգ սնկերն են, որոնք ևս իրենց հերթին միավորվում են ստորակարգ սնկերի թագավորության մեջ: Ստորակարգ սնկերի երկու հիմնական ներկայացուցիչներն են բորբոսասնկերը և խմորասնկերը:

Բորբոսասնկերը հաճախ հեշտ է հանդիպել երկար ժամանակ դրսում թողնված սննդամթերքի կամ այլ օրգանական նյութերի մնացորդների վրա` սովորական բորբոսի տեսքով: Նրանց սնկամարմինը կազմված է բարակ անգույն թելերից, որոնք ճյուղավորվելով՝ առաջացնում են բորբոս: Բազմացման շրջանում սնկամարմնից հիֆերը բարձրանում են դեպի վեր: Այդ հիֆերի գագաթին գտնվում են սպորանգիումները: Սպորանգիումներում զարգանում են սպորները:

7.jpg

Բորբոսասնկերի շարքին է պատկանում մուկորը՝ սպիտակ բորբոսը: Այն ունի խիստ ճյուղավորված սնկամարմին՝ առանց միջնապատերի և բազմաթիվ կորիզներով:

Եվս մեկ տարածված բորբոսասունկ է պենիցիլիումը՝ վրձնաբորբոսը: Նրա սնկամարմինը նույնպես կազմված է ճյուղավորված թելերից, բայց դրանք բաժանված են առանձին բջիջների, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի մեկ կորիզ: Պենիցիլը փչացող մթերքների, բանջարեղենի, խոնավ հողի վրա առաջացնում է մոխրակապույտ բորբոս:

Բորբոսասնկերը բազմանում են սպորերով:

Մուկորի մոտ սպորները հասունանում են սև գույնի գլխիկներում, որոնք առաջանում են թելիկների ծայրերին: Պենիցիլի մոտ սպորները զարգանում են ոչ թե գլխիկում, այլ սնկամարմնից դեպի վեր բարձրացած վրձնաձև ճյուղավորված թելերի ծայրում:

Մուկորի և պենիցիլիումի հետ միասին բորբոսասնկերից են նաև ասպերգիլը, ֆուզարիումը:

8-w1367.jpg

Ստորակարգ սնկերի հաջորդ ներկայացուցիչներն են շաքարասնկերը կամ խմորասնկերըԽմորասնկերը ձվաձև միաբջիջ սնկեր են: Նրանք ապրում են շաքար պարունակող հեղուկներում, ինչի պատճառով կոչվում են նաև շաքարասնկեր:

Խմորասնկերը շաքարը վեր են ածում սպիրտի և ածխաթթու գազի, ինչի արդյունքում ստանում են կենսագործունեության համար անհրաժեշտ էներգիա:

Խմորասնկերը բազմանում են բողբոջման եղանակով:

Բողբոջման գործընթացում մայրական բջջի վրա առաջանում է արտափքում, որը աստիճանաբար մեծանում է, և հասնելով մայրական բջջի չափերին՝ անջատվում է նրանից ու դառնում առանձին բջիջ: Երբեմն այդ անջատումը տեղի չի ունենում և խմորասնկերը աստիճանաբար ձևավորում են ճյուղավորված շղթայանման գաղութներ:

1-17.png

Բացի թունավոր գլխարկավոր սնկերից, սնկերի թագավորությունը հարուստ է նաև այլ մակաբույծ ու վնասակար սնկերով:

Մակաբույծ սնկերն ապրում են բույսերի, կենդանիների, մարդու օրգանիզմներում և սնվում դրանց հաշվին: Դրանցից են` մրիկասունկը, հաբեթասունկը, ժանգասունկը, մարդու և կենդանիների հիվանդություններ առաջացնող սնկերը և այլն:

Մրիկ կոչվող հիվանդությունը տարածված է հացահատիկային բույսերի մոտ: Այն արտահայտվում է փոշեմրիկի կամ կարծր մրիկի ձևով: Փոշեմրիկի դեպքում հասկի բոլոր մասերը, բացի առանցքից, վեր են ածվում սև փոշու, որն իրենից ներկայացնում է սպորներ, իսկ կարծր մրիկի ժամանակ քայքայվում է միայն սերմնահատիկը, իսկ դրա արտաքին պատյանը պահպանվում է:

taciune-wallpaper-620x394.jpg

Ժանգասունկը վարակում է հացահատիկի ցողունը և տերևները: Այն ձևավորում է դեղին, ժանգագույն կամ սև գույնի բարձիկների նման սպորների կուտակումներ, որոնք ծածկում են ֆոտոսինթեզ իրականացնող մակերեսը: Դրա պատճառով հատիկներ չեն առաջանում կամ կազմավորվում են ոչ լիարժեք:

15143200301111.jpg

Հաբեթասնկերը աճում են ծառերի վրա՝ կեչու, հաճարենու և այլն: Սնկամարմինը տարածվում է բնափայտով, վնասում և քայքայում է այն: Ծառը վարակվում է վնասված կեղևից, ուր կարող են թափանցել սպորները: Վարակվելուց մի քանի տարի անց կեղևի վրա առաջանում է ամուր սմբակաձև պտղամարմինը, որի ստորին մասում գտնվում են խողովակներ, ուր հասունանում և զարգանում են սպորները:

2e35aaaba9684a43e38fd066072a4be6.jpg

Բուսական մակաբույծ սնկեր են նաև կարտոֆիլի ֆիտոֆտորան, վարունգի ալրացողը, գետնամորու սպիտակ բծավորությունը:

Սնկերը մեծ նշանակություն ունեն ինչպես բնության, այնպես էլ մարդու գործունեության մեջ: Նրանք մասնակցում են օրգանական նյութերի քայքայմանը և հումուսի առաջացմանը, հողագոյացմանը: Բացի այդ, սնկերը հարուստ են սպիտակուցներով և կարող են որպես սննդի աղբյուր ծառայել կենդանիների և մարդու համար:

Սնկերը լայնորեն կիրառվում են մարդու կողմից գործունեության տարբեր ոլորտներում: Նրանցից ստանում են տարբեր միացություններ՝ կիտրոնաթթու, վիտամիններ, ֆերմտենտներ, հակաբիոտիկներ:

Օրինակ

պենիցիլ բորբոսասունկը, որից առաջին անգամ ստացվել է պենիցիլին հակաբիոտիկը:

Սնկերը նաև օգտագործվում են սննդարտադրության մեջ:

Օրինակ

խմորասնկերը օգտագործվում են գարեջրի, հացի և թխվածքի պատրաստման համար:

23.02.18.jpg

Դրանով հանդերձ սնկերն ունեն նաև բացասական նշանակություն: Դրանց մի մասը հիվանդությունների հարուցիչներ են, իսկ մյուս մասը՝ տնտեսության և կենցաղի վնասատուներ: