Հարգիր ուսուցչիդ

Ես համոզված եմ, որ քո ընկեր Ստրադին երբեք չէր դժգոհի իր ուսուցչից: Իսկ դու վրդովված ասում ես. <<Ուսուցիչը զայրացած էր, վատ տրամադրություն ուներ>>: Մտածիր այն մասին, թե որքան հաճախ ես դու ինքդ բարկացած պատասխանում՝ այն էլ հորդ ու մորդ, որոնց հանդեպ քո ցանկացած կոպիտ խոսքը՝ հանցագործություն է: Իսկ չէ որ քո ուսուցիչը բարկանալու շատ ավելի պատճառներ ունի: Հիշիր, քանի տարի է արդեն, որ նա աշխատում է դպրոցում՝  երեխաների հետ և չնայած նրանցից շատերը սիրալիր ու լսող են, բայց միշտ էլ գտնվում են անշնորհակալներ, ովքեր չարաշահում են նրա բարությունն ու չեն հարգում նրա աշխատանքը: Դուք ինքներդ նրան ավելի շատ վշտացնում եք, քան ուրախություն պատճառում:

Եվ մտածել ես արդյոք ինչքան է եղել, երբ ուսուցիչդ, վատառողջ լինելով, ջանքեր է գործադրել, որպեսզի դպրոց գա: Միգուցե նա նյարդայնանում է հենց այն պատճառով, որ իրեն վատ է զգում: Եվ դուք, չնկատելով նրա վատ ինքնազգացողությունը, չարաշահում եք նրա վիճակն, ու դրանից նա ավելի է վատանում:

Հարգիր և սիրիր ուսուցչիդ, տղաս: Սիրիր նրան, քանի որ նրան սիրում և հարգում է քո հայրը. սիրիր նրան, որովհետև նա զարգացնում է քո միտքը, քեզ գիտելիքներ է տալիս, դաստիարակում է: Կգա այն օրը, երբ դու հասուն տղամարդ կդառնաս, իսկ մենք՝ ես և նա, արդեն կհեռանանք այս աշխարհից, և այդ ժամանակ նրա կերպարը կհառնի քո մտքում հորդ կերպարի կողքին: Այդ ժամանակ նրա վեհ դեմքին դու կտեսնես վշտի և հոգնածության արտահայտությունը, որն այժմ չես նկատում: Սիրիր քո ուսուցչին. նա պատկանում է տարրական դասարանների հիսուն հազար ուսուցիչների  հսկայական ընտանիքին, ովքեր ցրված են ողջ Իտալիայով: Նրանք կրթում ու դաստիարակում են միլիոնավոր քո հասակակիցներին: Ուսուցիչները ձգտում են բարձրագույն նպատակի. դարձնել մեր երկրի ապագա քաղաքացիներին ավելի լավը, քան ներկայիս բնակչությունն է: Ինձ ուրախություն չի պատճառի քո սերը, եթե դու նմանապես չսիրես բոլոր նրանց, ովքեր բարի են քո հանդեպ և նրանց մեջ առաջին հերթին քո ուսուցչին, ով քեզ համար պետք է առաջին տեղում լինի ծնողներիցդ հետո:

Սիրիր նրան այնպես, ինչպես կսիրեիր իմ եղբորը . սիրիր նրան երբ արդարամիտ է, կամ կարծում ես, որ արդարամիտ չէ, սիրիր, երբ ուրախ է, և էլ ավելի սիրիր, երբ տխուր է: Սիրիր նրան միշտ և հավերժ ու հարգանքով արտասանիր <<ուսուցիչ>> բառը:

Քո հայր

Հարցեր և առաջադրանքներ:

1.Համոզի՞չ էր հոր նամակը։

Նամակը շատ համոզիչ եր․ ուսուցիչները մեր եկրորդ ծնողներըն են, մեր դաստիարակողները, մեզ ավելի լավը դարձնողները։
2. Ո՞վ է ուսուցիչը քեզ համար:

Ես ունեմ սիրելի ուսուցիչներ, որոնց շատ եմ սիրում, քանի որ, նրանք էլ ինձ էլ սիրում։
3. Ի՞նչ տվեց քեզ  այս պատմությունը։ Ես ավելի ուշադիր կլինեմ դասերի ժամանակ, լավ կսովորեմ ու չեմ տղրեցնի իմ սիրելի ծնողներին և ուսուցիչների։

Հարգիր և սիրիր ուսուցչիդ, տղաս: Սիրիր նրան, քանի որ նրան սիրում և հարգում է քո հայրը. սիրիր նրան, որովհետև նա զարգացնում է քո միտքը, քեզ գիտելիքներ է տալիս, դաստիարակում է: Կգա այն օրը, երբ դու հասուն տղամարդ կդառնաս, իսկ մենք՝ ես և նա, արդեն կհեռանանք այս աշխարհից, և այդ ժամանակ նրա կերպարը կհառնի քո մտքում հորդ կերպարի կողքին: Այդ ժամանակ նրա վեհ դեմքին դու կտեսնես վշտի և հոգնածության արտահայտությունը, որն այժմ չես նկատում: Սիրիր քո ուսուցչին. նա պատկանում է տարրական դասարանների հիսուն հազար ուսուցիչների  հսկայական ընտանիքին, ովքեր ցրված են ողջ Իտալիայով: Նրանք կրթում ու դաստիարակում են միլիոնավոր քո հասակակիցներին: Ուսուցիչները ձգտում են բարձրագույն նպատակի. դարձնել մեր երկրի ապագա քաղաքացիներին ավելի լավը, քան ներկայիս բնակչությունն է: Ինձ ուրախություն չի պատճառի քո սերը, եթե դու նմանապես չսիրես բոլոր նրանց, ովքեր բարի են քո հանդեպ և նրանց մեջ առաջին հերթին քո ուսուցչին, ով քեզ համար պետք է առաջին տեղում լինի ծնողներիցդ հետո:

Ի՞նչ ես զգում այս տողերը կարդալիս։

Երբ կարդացի այս տողերը, հասկացա, որ մեր ծնողների պես մեր քյանքում շատ մեց դեր ունեն մեր ուսուցիչները, որոհետև նրանց շնորհիվ մենք գիտելիք ենք ստանում, կյանքի հմտություններ։

Ինչպես կշարունակես միտքը։

Սիրել ու հարգել նրանց, ովքեր բարի են քո նկատմամբ, որոհետև նրանք կտխրեն, երբ չգնահատես բարությունը։

ա) ինչպե՞ս ես դու սիրում և հարգում, իմ կյանքի ամենակարևոր մարդիկ իմ ծնողները, հարազատները, ընկերներըն են։ Ես սիրում եմ նրանց առանց պատճառի, քանի որ նրանք իմ կյանքի մասն են կազմում։

բ) պատմությունը կարդալուց հետո ի՞նչ կփոխես քո բնավորության մեջ։ Ես ավելի աշխատասեր եմ ուզում դառնալ, լավ սովորել որպեսզի հասուն մարդ դարնամ, գումար աշխատեմ, օգնեմ իմ հարազատ մարդկանց։

Ընթերցումներ գրաբարից

Նախադասաթյունն աշխարհաբա՛ր դարձրու։

 Գովեսցէ զքեզ ընկերն եւ մի՛ քո բերան, օտարն, եւ մ՛ի քո շրթունք։ (Առակք ԻԷ, 2)

գովեսցէ        — գովի, թող գովի, կգովի, պիտի գովի, գովելու է

զքեզ                — քեզ

եւ մի՛              — և ոչ, ոչ թե

Տեղադրիր բաց թողնված տառեր։

Օրըստօրե, աներևակայելի, անէական, աշտե (նիզակ), առերես, առօրեական, բազմերանգ, գրեթե, երբևիցե, երբևէ, որևիցե, որևէ, ինչևիցե, ինչևէ, երփներանգ, էակ, լայնէկրան, նրբերշիկ, չէր, վայրէջք, վերելք, Վարդգես, վերելք, վերերկրյա, ցերեկ, շքերթ:

Ստրադիի փոքրիկ գրադարանը Ես հյուրընկալվել էի Ստրադիին, ով ապրում է դպրոցի հարևանությամբ, տեսա նրա գրա դարանը և նախանձեցի նրան: Ստրադին ամենևին էլ հարուստ չի և չի կարող շատ գրքեր գնել, սակայն մեծ հոգատարությամբ պահպանում է դպրոցական իր բոլոր գրքերը և նաև այն գրքերը, որոնք նվիրում են ծնողները: Իսկ երբ Ստրադիին գումար են տալիս, կուտակում է և հետո ծախսում գրքերի վրա: Այդ կերպ նա արդեն հավաքել է մի փոքրիկ գրադարան, և երբ հայրը նկատել է տղայի այդ նախասիրությունը, նրա համար գնել է  ընկույզի ծառից պատրաստված, կանաչ վարագույրներով հրաշալի գրապահարան և գրեթե բոլոր գրքերը տվել է տարբեր գույներով կազմելու` ըստ տղայի նախընտրության: Եվ ահա այսօր Ստրադին քաշեց պարանից, և կանաչ վարագույրը բացվեց. ես տեսա երեք շարքով կոկիկ դասավորված գունավոր գրքերը` փայլփլուն, կազմերը` ոսկետառ գլխագրերով: Այստեղ կային և  հեքիաթներ, և ճամփորդությունների մասին գրքեր, և  բանաստեղծություններ, և պարզապես պատկերազարդ գրքեր: Ստրադին դրանք շարել էր ըստ գույների: Սպիտակ հատորյակները դրել էր կարմիրների կողքին, դեղինները` սևերի, կապույտները` սպիտակների` այնպես, որ դրանք հեռվից երևում էին և շատ գեղեցիկ տեսք ունեին: Իսկ հետո Ստրադին դրանք վերադասավորելով զվարճանում է: Նա իր համար տեղեկատու է պատրաստել, կարծես իսկական գրադարանավար լիներ և անընդհատ պտտվում է գրքերի շուրջ, մաքրում դրանց փոշին, թերթում, ուսումնասիրում կազմերը: Պետք էր տեսնել, թե ինչպիսի զգուշությամբ էր նա բացում գրքերն իր հաստ ու կարճլիկ մատներով, փչելով էջերի վրա, որոնք հաճախ դեռ լրիվ նոր էին: Իսկ իմ բոլոր գրքերը մաշված են: Երբ Ստրադիին հաջողվում է նոր գիրք գնել, դա նրա համար իսկական տոն է դառնում: Նա շոյում է գիրքը, դնում է իր տեղը և կրկին ձեռքն է առնում` զննելով ամեն կողմից և խնամքով  թաքցնում է, ինչպես մի թանկարժեք գանձ: Ամբողջ մեկ ժամվա ընթացքում  նա ինձ ուրիշ ոչ մի բան ցույց չտվեց: Նույնիսկ աչքերն են ցավում շատ կարդալուց: Երբ ես նրա մոտ էի, սենյակ մտավ Ստրադիի հայրը, ով նույնպես գեր ու ամրակազմ է, նաև` մեծ գլխով: Նա երկու անգամ թմփթմփացրեց տղայի կզակին և ասաց ինձ իր կոպիտ ձայնով. —  Դե, ինչ կասես այս հաստագլուխ տղայի մասին: Իսկ Ստրադին, ինչպես մի մեծ հավատարիմ շուն, կկոցում էր աչքերը հոր կոպիտ փաղաքշանքներից: Չգիտեմ ինչու` ես չէի համարձակվում հիմարություններ անել նրա ներկայությամբ, և ինձ համար տարօրինակ էր, որ Ստրադին ընդամենը մեկ տարով է մեծ ինձնից: Իսկ բաժանվելիս, երբ նա իր սովորական խոժոռ դեմքով ասաց` ցտեսություն, ես քիչ մնաց պատասխանեի. <<Մնաք բարով, սինյոր>>: Երբ տուն վերադարձա, հայրիկիս ասացի. —  Չեմ հասկանում, Ստրադին ոչ որևէ հատուկ տաղանդ ունի, ոչ բարեկիրթ վարվելաձև և համարյա ծիծաղելի տեսք ունի, այդուհանդերձ ես ինձ ցածր եմ զգում նրանից: —  Դա այն պատճառով է, —  ասաց հայրս, —  որ նա հաստատակամ տղա է: — Միասին անցկացրած այդ մեկ ժամվա ընթացքում, —  շարունակեցի ես, —  նա հիսուն բառ էլ չասաց, ցույց չտվեց ոչ մի խաղալիք, ոչ մի անգամ չծիծաղեց, բայց այդ ամենով հանդերձ` ինձ նրա հետ հետաքրքիր էր: — Որովհետև դու հարգում ես նրան, —  պատասխանեց հայրս: Պատկերացրու , որ ինքդ ունես գրադարան,ներկայացրու՝ ա) ինչպիսի՞ն կլինի այն։ Ես ունեմ փոքրիկ գրադարան մեր տան մի անկյունում։ Գրադարանը բաղկացած է 3 հարկանի դարակաշարից։ Դարակների վրա խնամքով դասավորված են տարբեր տեսսակի գրքեր։ բ) ո՞ր գրքերը կզարդարեն քո գրադարանը(նշիր տասը գիրք)։ Մեր տան գրադարանը զարդարում են տարբեր տեսակի գրքեր։ Դրանց մեջ կան պատմավեպեր, հանրագիտարաններ, հեքիաթների գրքեր և այլ ժանրի ստեղծագործությունների գրքեր։ Ես շատ եմ սիրում Անտուան Դը Սան Էքզյուպերիի <<Փոքրիկ Իշխանը >> ստեղծագործությունը։ Այն իմ կյանքի հերոսն է։ Նախադասությունն աշխարհաբա՛ր դարձրու։  Որ հատուցանէ չար փոխանակ բարւոյ, չար ի տանէ նորա մի պակասեսցէ։ Ով որ հատուցում է չար բարու փոխարեն, չարը նրա տնից չի պակասելու։ (Աոակք  ԺԷ, 13)    որ                                 — ով, ով որ հատուցանէ — հատուցում է, տալիս է փոխանակ բարւոյ    — բարու փոխարեն ի տանէ նորա — նրա տանից մի պակասեսցէ — չպակասի, չի պակասի, չպիտի պակասի. չի պակասելու Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված հոմանիշներից ամենահարմարը:   Ջուրը շատ (սառն, ցուրտ, պաղ) էր, ճիշտ օրվա նման: …. (սիրտը շուռ եկած, տակն ու վրա եղած, ալեկոծված, հուզված, վրդովված) ծովը ծեծում էր ափերը: Ինչո՞ւ ես այդպես … (աներեր, հաստատուն, անսասան, անշարժ, անդրդվելի, անխախտ) նստել՝ փայտ կուլ տվածի նման: Մարդն այնպես … (շուտափույթ, արագ, շուտ, հապճեպ) էր քայլում, կարծես կարևոր մի բանից ուշանում էր: Փոքրիկը մի քիչ ոտքը կախ գցեց, հետո … (համարձակվեց, սիրտ առավ, խիզախեց, հանդգնեց) ու մոտ եկավ: Ի վերջո այնպիսի մի տաճար … (շինեց, կառուցեց, կերտեց), որ բոլորին զարմացրեց իր արվեստով

 

Այժմ իմ սիրած սպորտաձևը ֆուտբոլն է։ Ես նայում եմ հայտնի ֆուտբոլիստների խաղերը և հիանում իրենց կատարումներով։ Ես երազում եմ, որ հրաշք կատարվի, դառնամ հայտնի ֆուտբոլիստ, որպեսզի կարողանամ գեղեցիկ խաղ ցույց տալ և հիացնել բոլոր ֆուտբոլնասերներին։

Արևելյան կողմն աշխարհի
Խաղաղությո՜ւն թող ըլլա…
Ո՛չ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին.
Ու երբ հնչե կոչնակն ամեն գյուղակի՝
Օրհներգությո՜ւն թող ըլլա:

Արևմտյան կողմն աշխարհի
Բերրիությո՜ւն թող ըլլա…
Ամեն աստղե ցող կայլակի,
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի.
Եվ ոչխարներն երբ սարին վրա արածանին՝
Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլա:

Հյուսիսային կողմն աշխարհի
Առատություն թող ըլլա…
Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդին.
Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացվի՝
Բերկրությո՜ւն թող ըլլա:

Խոսակցական բառապաշար

Այպիսով, մենք ընտանիքում , ըկերների միջավայրում խոսում ենք ավելի անկաշկանդ ու անմիջական։ Ազատ խոսքի մեջ օգտագործում ենք այնպիսի բառեր, որոնք բնորոշ են բանավոր խոսքին։Դրանք ժողովրդական բառերն են և խոսակցական բառապաշարն են կազմում։ Օրինակ ՝ իրիկուն( երեկո), աչքածածկ (ագահ), սսկվել (լռել),կոտոշ (եղջյուր), թուշ (այտ), գիժ (խելառ)։

Պետք է հիշենք , որ նման բառերը պաշտոնական խոսքում չեն օգտագործվում։ Սակայն կարող են օգտագործվել գեղարվեստական գրականության մեջ։ Օրինակ՝

Կրկին իմ հոգում

Իջավ մշուշոտ, արցունք անձրևող

Տրտում իրիկուն. Վ․Տերյան

Հիշենք նաև , իրիկուն բառից են կազմվել այսպիսի գեղեցիկ բառեր՝ իրիկնաժամ, իրիկնահաց,իրիկնամուտ․․․։

Խոսակցական բառերը հատկապես այն դեպքերում են օգտագործվում , երբ խոսում են հերոսները, որպեսզի նրանց խոսքը ավելի բնական լինի։

1. Առաջարկում եմ հեքիաթում գտնել և առանձնացնել խոսակցական բառերը։

ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆԸ

Ժամանակով մի մարդ ու մի կնիկ են լինում։

Էս մարդ ու կնիկը իրար հավանելիս չեն լինում։

Մարդը կնկանն է ասում հիմար, կնիկը՝ մարդուն, ու միշտ կռվելիս են լինում։

Մի օր էլ մարդը մի քանի փութ եղ ու բրինձ է առնում, տալիս մշակի շալակը, տանում տուն։

Կնիկը բարկանում է․

— Ա՛յ, որ ասում, եմ հիմար ես, չես հավատում․ էսքան եղն ու բրինձը միանգամից ինչի՞ համար ես առել բերել․ հորդ քելեխն ես տալի՞ս, թե՞ տղիղ հարսանիքն ես անում։

— Ի՜նչ քելեխ, ի՜նչ հարսանիք, ա՛յ կնիկ, ի՜նչ ես խոսում, տար պահի, բարեկենդանի, համար է։

Կնիկը հանգստանում է, տանում է պահում։

Անց է կենում միառժամանակ, էս կնիկը սպասում է, սպասում է, բարեկենդանը գալիս չի։ Մի օր էլ շեմքումը նստած է լինում, տեսնում, է՝ մի մարդ վռազ-վռազ փողոցով անց է կենում։ Զեռը դնում է ճակատին ու ձեն տալի․

— Ա՛խպեր, ա՛խպեր, հալա մի կանգնի։

Տղեն կանգնում է։

— Ա՛խպեր, բարեկենդանը դու հո չե՞ս։

Անցվորականը նկատում է, որ էս կնկա ծալը պակաս է, ասում է՝ հա՛ ասեմ, տեսնեմ ինչ է դուրս գալի։

— Հա՛, ես եմ բարեկենդանը, քույրիկ ջան, ի՞նչ ես ասում։

— Էն եմ ասում, որ մենք քո ծառան հո չե՞նք, որ քո եղն ու բրինձը պահենք։ Ինչ որ պահեցինք, հերիք չէ՞ր․․․ չես ամաչո՞ւմ․․․ Ընչի՞ չես գալի քո ապրանքը տանում․․․  – Դե էլ ինչ ես նեղանում, քույրիկ ջան, ես էլ հենց դրա համար եմ եկել, ձեր տանն էի ման գալիս, չէ՛ի գտնում։

– Դե արի տար։

Էս մարդը ներս է մտնում, սրանց եղն ու բրինձը շալակում ու կրունկը դեսն է անում, երեսը՝ դեպի իրենց գյուղը։

Մարդը գալիս է տուն, կնիկն ասում է․

– Հա՛, էն բարեկենդանն եկավ, իր բաները իրեն սևցրի, տարավ։

– Ի՞նչ բարեկենդան․․․ ի՞նչ բաներ․․․

– Ա՛յ էն եղն ու բրինձը․․․․ Մին էլ տեսնեմ՝ վերևից գալիս է․ մեր տանն էր ման գալի․ կանչեցի, մի լավ էլ խայտառակ արի, շալակ<ը> տվի, տարավ։

– Վա՛յ քու անխելք տունը քանդվի, որ ասում եմ՝ հիմար ես, հիմար ես, էլի․․․ Ո՞ր կողմը գնաց։

– Ա՛յ էն կողմը։

Էս մարդը ձի է նստում, ընկնում բարեկենդանի ետևից։ Ճանապարհին բարեկենդանը ետ է մտիկ անում, տեսնում է՝ մի ձիավոր քշած գալիս է։ Գլխի է ընկնում, որ սա էն կնկա մարդը պետք է լինի։

Գալիս է, հասնում իրեն։

– Բարի օր, ախպերացու։

– Աստծու բարին։

– Հո էս ճամփովը մարդ չի անց կացավ։

– Անց կացավ։

– Ի՞նչ ուներ շալակին։

– Եղ ու բրինձ։

– Հա՛, հենց էդ եմ ասում։ Ի՞նչքան ժամանակ կլինի։

– Բավականին ժամանակ կլինի։

– Որ ձին քշեմ, կհասնե՞մ։

– Ո՞րտեղից կհասնես, դու՝ ձիով, նա՝ ոտով։ Մինչև քու ձին չորս ոտը կփոխի՝ մի՜ն, երկո՜ւ, երե՜ք, չո՜րս, նա երկու ոտով մե՛կ-երկո՛ւ, մե՛կ-երկո՛ւ, մե՛կ-երկո՛ւ, շուտ-շուտ կգնա, անց կկենա։

– Բա ի՞նչպես անեմ։

– Ի՞նչպես պետք է անես, ուզում ես՝ ձիդ թող ինձ մոտ, դու էլ նրա պես ոտով վազի, գուցե հասնես։ – Հա՜, էդ լավ ես ասում։

Վեր է գալիս, ձին թողնում սրա մոտ ու ոտով ճանապարհ ընկնում։ Սա հեռանում Է թե չէ՝ բարեկենդանը շալակը բարձում է ձիուն, ճամփեն ծռում, քշում։

Էս մարդը ոտով գնում է, գնում է, տեսնում է՝ չհասավ, ետ է դառնում։ Ետ է դառնում, տեսնում՝ ձին էլ չկա։ Գալիս է տուն։ Նորից սկսում են կռվել, մարդը՝ եղ ու բրինձի համար, կնիկը՝ ձիու։

Մինչև օրս էլ էս մարդ ու կնիկը կռվում են դեռ։ Սա նրան է ասում՝ հիմար, նա՝ սրան, իսկ բարեկենդանը լսում է ու ծիծաղում։

Առաջարկում եմ հեքիաթում գտնել խոսակցական բառերը։

2. Կազմել հինգ բարդ բառ՝ սյունակներից ընտրելով մեկական բառ ․

գունդ մուր գունդուկծիկ

շիլա կծիկ շիլափլավ

թուք գլուխ թուքումուր

բերան փլավ բերանբաց

տաք բաց տաքգլուխ

3. ընթերցանություն

Վիլյամ Սարոյան | Ծիծաղ | համառոտ

Բոլոր տղաները դասից հետո տուն են գնում՝ Դեն Սիդը, Ջեյմս Միսիպպոն, Դիկ Կորկորանը, իսկ հերոսին Միսս Ուիսիգը ստիպում է մնալ դասից հետո և մեկ ժամ ծիծաղել:

– Բայց ես չեմ ուզում ծիծաղել:

– Ծիծաղի՛ր: Որպես պատիժ: Դու ծիծաղեցիր դասարանում: Այժմ որպես պատիժ պետք է ծիծաղես, մեկ ժամ, մեն-մենակ, ինքդ քեզ:

– Ներեցեք, որ ծիծաղեցի:

Տղան ծաղկի պես կքված, ամոթահար է: Նա զղջում է, ոչ թե պարզապես կեղծում: Նա ցավում է ոչ թե իր՝ այլ ուսուցչուհու համար: Ջահել աղջիկ է, ուրիշին փոխարինող, ժամանակավոր ուսուցչուհի: Եվ նրա մեջ տխրություն կա: Եվ տղան ծիծաղել է նրա վրա: Տղան ծիծաղելու տրամադրություն չի ունեցել, բայց ծիծաղել է, և ուսուցչուհին նայել է նրան: Դրանից հետո՝ զայրույթը, ուսուցչուհու աչքերում – «Դու կմնաս դասերից հետո»:

– Ժամանակ ես վատնում, ծիծաղելը սկսիր:

Ինչու՞: Տղան ուզում է բարեկամ լինել: Այդ առավոտ, երբ ուսուցչուհին մտել է դասարան, տղան ցանկացել է հետը բարեկամանալ: Ինչու՞ է ամեն ինչ կեղծորեն պատահել, ինչու՞ ինքը պիտի վիրավորեր ուսուցչուհուն:

– Չեմ ուզում ծիծաղել:

«Ես չեմ ծիծաղի», – մտածում է տղան: – «Թող կանչի Միստր Քեյզվիլին և ինձ մտրակել տա, մեկ է՝ չեմ ծիծաղի: Մտքումս կար լաց լինել, գուցե ուրիշ մի բան: Ծիծաղելու միտք չունեի: Ես կդիմանամ ծեծին, մե՜ծ բան, դա ցավոտ է, բայց ո՛չ սրա պես: Ես զգացել եմ, որ մտրակել են հետույքիս»:

– Խնդրեմ, ծիծաղի՛ր:

Ի՞նչ հաճույք կարող է ստանալ՝ լսելով իրեն ծիծաղելիս: Ի՜նչ ապուշ աշխարհ է, մարդկային տարօրինակ զգացումներ, գաղտնապահություն, ամեն մեկը պարփակված ինքն իր մեջ, ուզելով մի բան և միշտ ստանալով ուրիշը: Կծիծաղի: Հիմա կծիծաղի, ոչ թե իր, այլ նրա համար, նույնիսկ եթե դա իրեն զզվեցնում է, կծիծաղի: Ուսուցչուհին նրան չի ստիպում, այլ խնդրում էր, աղերսում էր ծիծաղել: Տղան չգիտի, թե ինչու՞ է դա այդպես, բայց ուզում է իմանալ: Սկսում է վերհիշել բոլոր ծիծաղաշարժ պատմությունները, որ երբևէ լսել է: Հենրի Մայուն, որ ծիծաղեցնում էր «Հայավաթի» տողերը սխալ արտասանելով: Ոչ մեկն էլ ծիծաղելի չէր: Սովորաբար դա իրեն ծիծաղեցնում էր: Իսկ հիմա դատարկ բան է թվում: Լավ, ինքը հենց այնպես կծիծաղի, ինչպես դերասանը՝ հա՛, հա՛, հա՛: Տղան լալիս է, երեխայի պես կարծես իսկապես ինչ-որ բան է պատահել:

– Բե՛ն:

Ձայնը խաղաղ է, հանգիստ, հանդիսավոր: Ինչպես կարող է ինքը երբևէ նայել ուսուցչուհուն:

– Բե՛ն:

Նա բարձրացրեց գլուխը: Ուսուցչուհու աչքերը չոր էին, իսկ դեմքն ավելի պայծառ ու գեղեցիկ է թվում, քան երբևէ:

– Խնդրեմ, սրբիր աչքերդ, թաշկինակ ունե՞ս:

– Այո:

Սրբում է թաց աչքերը: Ի՜նչ սիրտ խառնելու բան է աշխարհը:

– Քանի՞ տարեկան ես, Բե՛ն:

– Տասը:

– Ո՞վ է հայրդ:

– Դերձակ է:

– Եղբայներ, քույրեր ունե՞ս:

– Երեք եղբայր, երկու քույր:

– Երբևէ մտածե՞լ ես մեկնելու մասին, ուրիշ քաղաքներ:

– Այո:

– Ու՞ր:

– Չգիտեմ, երևի Նյու-Յորք, կամ գուցե մեր հին երկիրը:

– Հին երկի՞րը:

– Միլան՝ հայրիկիս ծննդավայրը:

Նա ուզում է հարցնել ուսուցչուհու մասին՝ որտեղ է եղել, ուր է գնում, նա ցանկանում է մեծանալ, բայց վախենում է: Ուսուցչուհին վերարկուն է հագնում:

– Վաղն այստեղ չեմ լինելու: Միսս Շորբն արդեն լավ է, ես մեկնում եմ:

Տղան տխրություն է զգում: Սկզբում ստիպում է ծիծաղել, հետո լացացնում, հիմա էլ՝ սա: Որքան միայնակ է աղջիկը:

– Բեն, հիմա կարող ես գնալ:

– Մնաք բարով, Միսս Ուիսիգ:

– Մնաս բարով, Բեն:

Հետո տղան արագորեն վազում է դպրոցը բոլորած հողամասով, իսկ մանկամարդ, փոխարինող ուսուցչուհին կանգնած բակում՝ աչքի պոչով հետևում է նրան: Բենը չգիտի՝ ինչ մտածի, բայց գիտի, որ շատ տխուր է և վախենում է ետ նայել ու տեսնել, թե նայու՞մ է նա իրեն: Տղան մտածում է, որ լավ կլինի, եթե ոչ ոք չիմանա պատահածի մասին:

Լրացուցիչ առաջադրանքներ․

Տեղադրել համապատասխան տառը․

 ոսկրախտ, սաղավարտ, մամռակալած, սաղարթախիտ, բրդել, ամպագորգոռ, անձեռոցիկ, կործանվել, գոռգոռալ, գրտնակ, դարչնագույն, թրթուռ, պոռթկալ, քառորդ, շուռումուռ, հառաչանք, քառասուն, շղարշ, խուռներամ, հռհռալ, լպրծուն, կարկառել, ականջալուր, լուռումունջ, հուռթի, մորթի, ճանկռել, ճռվողյուն, շրշյուն, մանրակրկիտ, ըմբռնել, մորթել, խռխռալ, պատրույգ, սևեռուն, փռշտալ, շահագրգռել, ջարդել, արևա․․․․, կրնկակոխ, ուռչել,;

Գրել հետևյալ բառերի հոմանիշները ,և փորձել օգտագործել փոքրիկ պատմության մեջ։

շողշողալ, անթից, հանկարծ,անթիվ, ցրել,խաղաղ, բարեկամ։

1.<<Իմ անվան պատմությունը>> գրել փոքրիկ տեղեկություն․

Իմ անունը Ալեքս է։ Ես ու իմ եղբայր Լեոն երկվորյակներ ենք։ Մինչև մեր ծնվելը՝ մայրիկս արդեն գիտեր, որ զույգի է սպասում։ Քանի որ պետք է ծնվեինք հուլիսին, որն ըստ արևելյան հորոսկոպի առյուծի նշանն է, մեր անուները որոշվեց, որ <<առյուծ>> պետք է նշանակվի։ Մենք ծնվեցինք մեկ ամիս շուտ, բայց մեր անուններն անփոփոխ մնացին։

։2 .Լրացնել բաց թողնված տառերը` գրելով օ կամ ո, և բացատրել այդ բառերի իմաստները.

որդան-Արարատյան հարթավայրում բնակվող կարմիրն միջադ է որից ստացել են որդան կարմիր ներկը։

ոսկեզօծել-ոսկի+ա>ե+զ(գրաբարյան նախդիր)+օծել-պատել

որսորդ-որս անող մարդ

որթ- խաղողի վազ

հայորդի-հայի զավակ

ոսկեօղ-ոսկուց պատրաստված օղակ

օձագալար-օձի նման գալարվող

նրբաոճ- նուրբ ոճ ունեցող

ամենաորակյալ-ամենալավ որակ ունեցող

1 . Գրել հետևյալ բառերի հականիշները․

բերրի-անբերրի, անպտուղ:

հայտնի-ծանոթ, հանրածանոթ, բացահայտ:

մեղմ-խիստ, սաստիկ, ուժգին, բիրտ։

գիտուն-անգետ, հիմար, իմաստակ

ներգաղթ-արտագաղթ, չու(թռչ.)։

բնիկ-օտար, եկվոր։

պատերազմ-խաղաղություն։

երախտամոռ-երախտագետ։

անաղարտ-փխտոր

2. Թարգմանել առակը․

Зевс, Прометей, Афина и Мом

Басня Эзопа

Зевс сотворил быка, Прометей — человека, Афина — дом, и выбрали они в судьи Мома. Позавидовал Мом их творениям и начал говорить: Зевс сделал оплошность, что у быка глаза не на рогах и он не видит, куда бодает; Прометей — что у человека сердце не снаружи и нельзя сразу отличить дурного человека и увидеть, что у кого на душе; Афине же следовало снабдить дом колёсами, чтобы легче было переехать, если рядом поселится дурной сосед. Разгневался Зевс за такую клевету и выгнал Мома с Олимпа.

Нет ничего столь совершенного, чтобы быть свободным от всяких упрёков.

Источник: https://pritchi.ru/id_5216

Զևս, Պրոմեթևս, Աթենա և մայրիկ

Եզոպոսի առակը

Զևսը ստեղծեց ցուլին, Պրոմեթևսը՝ մարդուն, Աթենասը՝ տունը, և որպես դատավոր ընտրեցին մայրիկին։ Մայրիկը նախանձեց նրանց ստեղծագործություններին և սկսեց ասել. Պրոմեթևս — որ մարդու սիրտը դրսում չէ, և անհնար է միանգամից տարբերել վատ մարդուն և տեսնել, թե ինչ կա մեկի հոգում; Աթենան պետք է անիվներով ապահովեր տունը, որպեսզի ավելի հեշտ լիներ տեղաշարժվելը, եթե մոտակայքում վատ հարեւանը բնակություն հաստատեր։ Զևսը զայրացավ նման զրպարտության համար և մայրիկին քշեց Օլիմպոսից:

Չկա ոչինչ այնքան կատարյալ, որ զերծ լինես ամեն նախատինքից:

Աղբյուրը՝ https://pritchi.ru/id_5216

1.Լրացնել բաց թողնված տառերը դ կամ թ:

Ընդհանուր, ընթացք, ժողովուրդ,  որդի, օթևան, բերդաքաղաք, գաղթական, , շփոթվել, շքերթ, որդ(ճիճու), որթ (խաղողի թուփ), սփրթնել,  արդնանալ, խաղաթուղթ, խենդանալ, ծաղկազարդ, հարթավայր:

Լրացնել բաց թողնված տառերը: (է կամ ե)

երգ, էակ, ամենաէական, բարեկամ, էներգիա, վրաերթ, երես, էիր, էջահամար, որևէ, մանրէ, էինք,վերելք,գետեզր,կիսաեփ,լայնէկրան,վայրէջք, երանգ, եզր:

Լրացնել բաց թողնված տառերը: (օ կամ ո)

Բոլոր,որոշակի,ողկույզ,ամենօրյա,երրորդ,ամենօրյա,ողջ,հանրօգուտ,ոսկեզօծ,վեհորեն,օրեցօր,մեղմորեն,օգտակար,օրինակելի,նրբաոճ,բարձրորակ,մեղմօրոր,անօդ,կեսօր,ոսկեօղ,վատորակ,ոսկի,օդաչու, որակ,արագորեն, օրացույց, օդապարիկ,անօրեն,ամանոր, որոշում:

2. Թարգմանել Եզոպոսի հետևյալ առակները․

Зевс и черепаха

Զևսն ու կրիան

Басня Эзопа

Зевс справлял свадьбу и для всех животных выставил угощение. Не пришла одна лишь черепаха. Не понимая, в чём дело, на следующий день спросил её Зевс, почему она одна не пришла на пир.

— Свой дом — лучший дом, — ответила черепаха.

Рассердился на неё Зевс и заставил её повсюду носить на себе собственный дом.

Так многим людям приятнее жить скромно у себя, чем богато у чужих.

Զևսը  հարսանիք էր անում և հրավիրում է բոլոր կենդանիներին: Միայն  կրիան չի գալիս։ Չհասկանալով, թե ինչ է եղել, հաջորդ օրը Զևսը նրան հարցնում է, թե ինչու՞  չի եկել խնջույքին։

« Սեփական տունը լավագույն տունն է», - պատասխանեց կրիան:

Զևսը բարկացավ նրա վրա և ստիպեց նրան ամենուր տանել իր տունը։

Ուստի շատերի համար ավելի հաճելի է տանը համեստ ապրել, քան հարուստ օտարների հետ ։

Источник: https://pritchi.ru/id_5232

Комар и бык

Մոծակն ու ցուլը

Басня Эзопа

Комар уселся на рога быка и долго там сидел, а потом, собираясь взлетать, спросил быка:

— Может быть не улетать мне?

Бык ему в ответ:

— Любезный, и как ты прилетел, я не заметил, и как ты улетишь, я не замечу

Մոծակը նստեց ցլի եղջյուրների վրա և երկար նստեց այնտեղ, իսկ հետո, պատրաստվում էր թռչել, հարցրեց ցուլին.

«Միգուցե ես չպիտի՞ թռչեմ հեռու»:

Ցուլը պատասխանեց նրան.

-Սիրելիս, թե դու ինչպես ես եկել, ես չնկատեցի, և ինչպես ես թռչելու, ես չեմ նկատի:

Источник: https://pritchi.ru/id_61310090

Ես ու ընկերներս, որոշեցինք բարձրանալ Արագած։ Ես դպրոցում հաճախում եմ լողի դասերին։ Դպրոցում իմ սիրած արարկան մայրենին է և բնագիտությունը։ Ես մեծ սիրով եմ գալիս դպրոց, որոհետև այստեղ ես ստանում եմ գիտելիք և ընկերներիս հետ լավ ժամանակ եմ անցկածնում։Ես այսօր բերել եմ գնդակս, որ խաղալ ընկերներս հետ և ժամանակ անցկածնել։

Ենթակա։ Ես ու ընկերներս,գնդակ,դպրոց,մայրենի,բնագիտություն։

Ստորոգյալ։ժամանակ անցկածնել, բարձրանալ,բերել,ստանում եմ գիտելիք,խաղալ։