․

New words-tomoroww-today-yestoday-charity-we are late-church-turn left-entrance-post office-Here we are-Good luck-actually-over.

Դասի թեման՝ Առաձգականության ուժ , ուժի չափումը:

Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:

Նկարում պատկերված պարանը, ցանցաճոճը, արտաքին ազդեցությունների շնորհիվ փոխում են իրենց ձևն ու չափերը, այսինքն` դեֆորմացվում են:Մարմինը դեֆորմացնելիս առաջանում է ուժ, որը ստիպում է նրան վերականգնել իր սկզբնական ձևն ու չափերը: Այդ ուժն անվանում են առաձգականության ուժ:
Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:

Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:
Երբ ծանրոցը դնում ենք հենարաններ ունեցող տախտակի վրա, տախտակը ճկվում է։ Նրա մեջ առաջացած առաձգականության ուժը բեռի վրա ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր և հավասարակշռում է ծանրոցի կշիռը։ Բեռը հեռացնելուց հետո տախտակը վերականգնում է իր ձևը, հետևաբար նրա դեֆորմացիան առաձգական է: 

Ուժը՝ որպես ֆիզիկական մեծություն, կարող է ունենալ տարբեր արժեքներ։ Ուժի մեծությունը որոշում են ուժը չափող սարքով՝ ուժաչափով։ Կախված նրանից, թե որքան է սեղմվել կամ երկարել ուժաչափի զսպանակը, մենք եզրակացնում ենք նրա վրա ազդող ուժի մեծության մասին:

Ուժաչափերի գործողության հիմքում ընկած է հավասար ուժերի ազդեցությամբ զսպանակի՝ միևնույն չափով երկարելու կամ սեղմվելու հատկությունը։

Պարզագույն ուժաչափը կազմված է տախտակին մի ծայրով ամրացված զսպանակից, որի մյուս ծայրը ազատ է և վերջանում է հորիզոնական ցուցիչով։ Զսպանակին ամրացված սլաքը ցույց է տալիս չափվող ուժի մեծությունը:
Ուժի չափման միավորը Նյուտոնն է (1 Ն):
Ուժի միավոր է նաև կիլոնյուտոնը(կՆ):
1կՆ=1000Ն:

Առանձգականության ուժ՝ տեսանյութ:

Տնային առաջադրանք

Պատասխանել հարցերի

1.Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:  Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:

2.Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:

3.Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:Նյուտոնն։

Դասի թեման՝ Առաձգականության ուժ , ուժի չափումը:

Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:

Նկարում պատկերված պարանը, ցանցաճոճը, արտաքին ազդեցությունների շնորհիվ փոխում են իրենց ձևն ու չափերը, այսինքն` դեֆորմացվում են:Մարմինը դեֆորմացնելիս առաջանում է ուժ, որը ստիպում է նրան վերականգնել իր սկզբնական ձևն ու չափերը: Այդ ուժն անվանում են առաձգականության ուժ:
Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:

Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:
Երբ ծանրոցը դնում ենք հենարաններ ունեցող տախտակի վրա, տախտակը ճկվում է։ Նրա մեջ առաջացած առաձգականության ուժը բեռի վրա ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր և հավասարակշռում է ծանրոցի կշիռը։ Բեռը հեռացնելուց հետո տախտակը վերականգնում է իր ձևը, հետևաբար նրա դեֆորմացիան առաձգական է: 

Ուժը՝ որպես ֆիզիկական մեծություն, կարող է ունենալ տարբեր արժեքներ։ Ուժի մեծությունը որոշում են ուժը չափող սարքով՝ ուժաչափով։ Կախված նրանից, թե որքան է սեղմվել կամ երկարել ուժաչափի զսպանակը, մենք եզրակացնում ենք նրա վրա ազդող ուժի մեծության մասին:

Ուժաչափերի գործողության հիմքում ընկած է հավասար ուժերի ազդեցությամբ զսպանակի՝ միևնույն չափով երկարելու կամ սեղմվելու հատկությունը։

Պարզագույն ուժաչափը կազմված է տախտակին մի ծայրով ամրացված զսպանակից, որի մյուս ծայրը ազատ է և վերջանում է հորիզոնական ցուցիչով։ Զսպանակին ամրացված սլաքը ցույց է տալիս չափվող ուժի մեծությունը:
Ուժի չափման միավորը Նյուտոնն է (1 Ն):
Ուժի միավոր է նաև կիլոնյուտոնը(կՆ):
1կՆ=1000Ն:

Առանձգականության ուժ՝ տեսանյութ:

Տնային առաջադրանք

Պատասխանել հարցերի

1.Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:  Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:

2.Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:

3.Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:Նյուտոնն։

Առաջադրանքներ 1

587֊ա,բ,գ,դ:Հաշվե՛ք.
ա) (–3) · (–7)=21, գ) (–1) · (–20)=20,
բ) (+3) · (+4)=12, դ) (+8) · (+5)=40:

588֊ա,բ,գ,դ:

Հաշվե՛ք.
ա) (–8) · (+16)-128, գ) (+17) · (–4)=-68,
բ) (–7) · (+5)=-35, դ) (+21) · (–6)=-126:

589:Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.
ա) (–4) · (–5)=20,

բ) (–8) · 0=0,

գ) (+32) · (–6)=-192,

դ) 0 · (–1)=0,

ե) (+1) · (+23)=23,

զ) (+14) · (–25)=-350,

է) (–19) · (+7)=-133,

ը) (–10) · (+12)=-120։

590:Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.
ա) (–5) · (–7) < 0, դ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),
բ) (–8) · (+6) < 0, ե) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),
գ) (+16) · (–5) < 0, զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։

591:Համեմատե՛ք թվերը.
ա) (–5) · 0 < 4,

բ) (7 · 0) · (–9) > –2,

գ) –100 < 100 (–3) · 0,

դ) 8 > 37 · (0 · 20)։

592֊ա,բ,գ,դ:Գտե՛ք արտադրյալը.
ա) 16 · (–3) · 6=-288,
բ) (–8) · (–4) · 3=96,

գ) 14 · (–5) · (–7)=490,

դ) (–15) · 17 · (–2)=510,

ե) (–1) · (–1) · (–8)=-8,

զ) 8 · (–1) · 0=0։

593֊ա,բ,գ:Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի
հավասարություն.
ա) -21 ։ 3 = –7, գ) 48։ (–8) = –6,
բ) -10։ (–5) = 2,

594֊ա,բ,գ:Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի
փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.

ա) (–4) · (–5) > 0,
բ) (–8) · 5 < 0,
գ) 7 · (–3) < (–2) · (–1):

595: Կատարե՛ք գործողությունները.

ա) (+3) · (–8) + (–6) · (+2) – (–4) · (–7)=-64,

բ) (–13) · (–6) – (+4) · (+18) – (–5) · (+20)=106,

գ) (–25) · (+4) – (+100) · (–1) + (+4) · (–40)=-160,

դ) (+2) · (–5) + (–3) · (–7) – (+16) · (–7)=123։

596:Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.
–40=-20×2, +32=+16 + +16, –1=1-2, 0=-2+2, –12=-6×2, +9=+4 + =5:

599։

Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից

ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը դրական: — և +,
բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական: — և -:

Тема для обсуждения :«Доброта , вежливость, дружба» 

Человек – это существо общественное. Он не может жить без других людей. Все мы живем в обществе, среди людей. С одним учимся, с другим  отдыхаем, с третьими – встречаемся в кружке, секции. Мы связаны совместной деятельностью (занятием). И если нас объединяют общие интересы, общее дело, симпатия друг другу, то можно нас назвать товарищами. А высшая степень товарищество – это дружба. 

Вопросы для обсуждения:

• Доброта…Что означает это слово?

• Какого человека можно назвать добрым? 
• Какое доброе дело вы совершали?
• А что такое дружба?
• Как вы думаете, с чего начинается дружба?
• Вы все знаете много пословиц о доброте, предлагаю их вспомнить. Я буду произносить начало пословицы, а вы – её продолжение.
• Друзья познаются …
• Крепкую дружбу ….
• Дружба и братство …
• Старый друг ….
• Дружба как стекло …
•  Кого можно назвать настоящим другом.
• Как вы думаете, ребята, много ли должно быть у человека настоящих друзей?
• Напишите свои «законы дружбы»
• Что такое вежливость?
• Как проявляется вежливость?
• Можешь ли ты сказать что ты и твои знакомые вежливые?
• Что нужно, чтобы быть вежливым?

Тема урока: Времена глаголов

Классная работа:

1.Запиши глаголы в неопределённой форме.

Ставят, везёт,бегают,цветёт,плачет,несёт,пахнет,завтракает,,бредёт,делаете, знакомят, разгребёт, мы вешаем, мы плетём, трясёт, мокнут:

2.Напишите глаголы в настоящем, будущем и прошедшем времени.

Любил, постучал, увидит, заплачет, писал, поведёт, чертил, буду следить ,бегать, трогать.

Речушка замёрзла. На быстрине над полыньёй поднимается пар. Речка дышит. От её холодного дыхания вырастут на закраинах льда белые венчики цветов

4. Укажите время и число глаголов.

Пробежала и пискнула мышь. Стукнулся о берёзу и упал жук. На макушке ели кукует кукушка. На вершине дуба заворковал дикий голубь. На закате солнце заухает в лесу филин.

5.Измените глаголы по лицам и числам.

Решать, ходить․

Մխիթար Գոշ

Մարդն ու ծառերը

Մի չքավոր մարդ ձմռանը գնաց այգի՝ պտուղ քաղելու: Եվ տեսնելով, որ ծառերը փայտացած են, սկսեց թշնամանալ, տրտնջալ, հարվածել ու ասել նրանց.

— Ինչո՞ւ պտուղ չունեք, որ ուտեմ ու կշտանամ,— ու սկսեց ավելի չարանալ։

Եվ ծառերից մեկը քաղցրությամբ ու համոզող խոսքով ասաց։

— Մի՛ տրտմիր, ո՜վ մարդ, և իզուր մի՛ բամբասիր, որովհետև, սխալվում ես։ Թեպետ կարիքավոր, բայց ինչո՞ւ չգիտես, որ ձմռանը հանգստանում ենք և զորացնում մեր արմատները, որպեսզի կարողանանք գարնանը ծաղկել, ամռանը սնունդ տալ պտղին և աշն անը հասնել ու կերակրել: Ինչո՞ւ չեկար այն ժամանակ, երբ մարդ, անասուն ու գազան վայելում էին մեր պտուղները։ Այժմ գնա և վերադառնալով հարմար ժամանակ, կեր որչափ կկամենաս։

Եվ գնաց մարդը այդ խոսքի հույսով։

Հարցեր։

1.Փորձիր շարունակել առակը։

Ձմեռն անցավ, եկավ գարունը, այնուհետև՝ ամառը և կրկին աշունը։ Չքավոր մարդը գնաց այգի և սկսեց հավաքել աշնան բերք ու բարիքը։ Նա այնքան միրգ և պտուղ հավաքեց, որ լցրեց իր ամբարները, և երբ նորից վրա հասավ ձմեռը, նա սկսեց վայելել իր աշխատանքի պտուղները։

Այստեղից հետևություն՝ օր կա, տարի է կերակրում։

2.Դուրս գրիր հոգնակիով դրված գոյականները։

Ծառեր, արմատներ, պտուղներ։ 

3.Ի՞նչ է քեզ համար հույսը։

Հնարավորություն։

ՈւՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ

Հետևյալ բառերի մեջ հ չի լսվում և չի գրվում՝

ապաշխարել -հ, ոչխար, նշխար -հ, խորին, հովար -հ, (գլխարկի), ընդամենը,   

ընդարձակ, ընդունակ, ընդունել, ընթանալ, ընթացք։

1.Բառարանի օգնությամբ շարունակիր շարքը։

2.Գրիր բառեր, որոնց վերջում գրվում է հ տառը։

Խոնարհ։

3.Գրիր տրված սկզբնարմատով կամ վերջնարմատով բառեր։

հույս-հուսադրող, անհույս,

հուր-հրավտանգ, հրշեջ,

համ- անհամ, համեղ,

հատ-անհատ, հատընտիր, հատուկենտ

հարս-նորահարս, հարսնացու

Փորձիր ներկայացնել , թե ընկերասիրությունն ու համախմբվածությունը ինչ դեր ունեն քո կյանքում։

Ընկերասիրությունն ու համախմբվածությունը մեծ դեր ունեն իմ կյանքում։ Իմ բոլոր ընկերները համախմբված են և բոլորն էլ ընկերասեր են։ Դրանք համարվում են մեր առօրյա շփումների հաջողության գրավականը։

Առաջադրանքներ1

500:Գտե՛ք հետևյալ թվերի բացարձակ արժեքները.  |-10|=10, |+1|=1, |-3|=3, |+12|=12,

|+18|=18,|0|=0, |– 19|= 19, |– 100|=100։

501:Եթե դրական ամբողջ թվի բացարձակ արժեքը հավասար է 9-ի,
ինչի՞ է հավասար նրա հակադիր թվի բացարձակ արժեքը։|+9|=9, |-9|=+9

503:Իրար հավասա՞ր են արդյոք հակադիր թվերի բացարձակ
արժեքները։ Պատասխանը հիմնավորե՛ք։ |+6|=6 |-6|=+6

504: Հաշվե՛ք.
ա) |– 6| + |4|=-2, դ) |– 50| + |– 4|=-54, է) |– 18| · |– 21|=+378,
բ) |21| – |6|=15, ե) |31| + |27|=58, ը) |44| : |– 4|=-11,
գ) |– 3| – |– 1|=-2, զ) |15| · |– 12|=-180, թ) |– 210| : |– 15|=14։

505:Երկու թվերից ընտրե՛ք այն թիվը, որի բացարձակ արժեքն ավելի
մեծ է.
ա) – 7 և 11 -7<11, բ) – 6 և – 5 -6<-5,

գ) – 31 և – 50, -51<-31դ) 9 և 8 8<9,

ե) 0 և – 3, -3<0 զ) 17 և 0 0<17։

507:Հաշվե՛ք |*| : 5 + 11 արտահայտության արժեքները` աստղանիշի
փոխարեն տեղադրելով հետևյալ թվերը. 0:5+11=11 -15:5+11=8 -45:5+11=2 10:5+11=13 -30:5+11=5
0, – 15, – 45, 10, – 30։

508: Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն տեղադրելու
դեպքում կստացվի հավասարություն.
ա) |+5| = 5, բ) |– 1| = 1,

գ) |0| = 0, դ) 2 · |2| = 4,

ե) |3| – 1 = 2, զ) 3 + |3| = 6։

511։Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների աճման
կարգով.
– 18, 0, 29, 3, – 4, – 17, – 5, 39։ -18, -17, -5, -4, 0, 3, 29, 39

Առաջադրանքներ 2

516: 41, – 43, – 49, 42, – 47, – 44, – 50 թվերի մեջ գտե՛ք ամենափոքր
բացարձակ արժեքն ունեցողը։-50

517:Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ թվերը, որոնք աստղանիշի տեղում գրելու դեպքում երկու անհավասարություններն էլ ճիշտ կլինեն. ա) 0 < 2 < 3, գ) 8 < 9 < 10, ե) – 6 < -5 < – 1, բ) – 4 < -3 < 0, դ) – 3 < -1 < 3, զ) –1< 0 < 1։

518:Հակադիր թվերի զույգում ո՞ր թիվն է մյուսից մեծ։ Ի՞նչ
դասավորություն ունեն նրանք կոորդինատային ուղղի վրա։

520:Բերե՛ք երկու տարբեր ամբողջ թվերի այնպիսի երկու զույգերի
օրինակներ, որոնցում՝
ա) առաջին զույգի ավելի մեծ թիվը փոքր լինի երկրորդ զույգի
ավելի փոքր թվից: 4,2, 6,7: 4<6 2<6

բ) առաջին զույգի ավելի փոքր թիվը փոքր լինի երկրորդ զույգի
ավելի փոքր թվից։

521:Գտե՛ք ձախ սյունակի յուրաքանչյուր արտահայտության համարժեքը աջ սյունակում.
1) Մրցույթի մասնակիցների
5 %-ը,
2) մրցույթի մասնակիցների
100 %-ը, 2
3) մրցույթի մասնակիցների
25 %-ը, 2
4) մրցույթի մասնակիցների
50 %-ը։ 1

1) Մրցույթի մասնակիցների
կեսը, 4
2) մրցույթի մասնակիցների
մեկ քառորդը, 3
3) մրցույթի մասնակիցների
մեկ քսաներորդը, 5 1
4) մրցույթի բոլոր մասնակիցները։ 2

522:Խնայբանկը յուրաքանչյուր ավանդին տարեկան ավելացնում է
նրա 15 %-ը։ Երկու տարի անց ի՞նչ գումար գրանցված կլինի
ավանդատուի հաշվում, եթե նա բանկին հանձնի 200000 դրամ։2×30 000=60 000

523։A կետից դեպի B կետն է ուղևորվել բեռնանավը, որի արագությունը 8 կմ/ժ է։ 8 ժ հետո նույն երթուղիով ուղևորվել է շոգենավը,
որի արագությունը 24 կմ/ժ է։ Որքա՞ն է A և B կետերի հեռավորությունը, եթե շոգենավը B կետն է հասել բեռնանավից 16 ժ շուտ։ 24×8=192 կմ 192:24=8: